पढ्न लाग्ने समय : 2 मिनेट
असार शुक्लपक्ष प्रतिपदाका दिन भक्तपुरको टाैमरीमा अवस्थित विश्व सम्पदा पाँचतल्ले मन्दिर (ङातापोल्हँ) स्थापनाको वर्षको वर्षबन्धन (बुसादाँ) मनाउने गरिन्छ । प्रत्येक वर्ष यसदिन (असार शुक्लपक्ष प्रतिपदा) मा ङातापोल्हँको विशेष पुजा गरी मन्दिरको गजुरमा झण्डातोलन गर्ने चलन छ । तुछिमला टोलका अवालहरुद्धारा मन्दिरको गजुरमा झण्डा फहराउने गरिन्छ ।
भक्तपुरमा थर अनुसार पेशा गरिन्छ। अवाल थर भएकाहरुको पुर्ख्याैली पेशा घर बनाउने हो। त्यसकारण अवाल थर भएकाहरु घर बनाउन पारंगत हुन्छन्। यसकारण उनीहरुलाई नै प्रत्येक वर्ष पाँच तल्ले मन्दिरमा झण्डोतलन गराइन्छ। प्रत्येक वर्ष पानी पर्ने असार महिनामै अग्लो पाँंचतल्ले मन्दिरको छानामा चिप्लोबाट जोगिएर होसियारीपूर्वक जानुपर्ने भएकाले अवालहरुलाई यो काममा लगाइने बताइन्छ। झण्डोतलनको यो कार्यमा भक्तपुर तलेजुका रकमी पुजारीहरु पनि सहभागी हुन्छन्। वर्षबन्धनका अवसरमा हरेक वर्ष यस मन्दिरमा बोका तथा हाँसको बली दिने गरिन्छ ।
नेपाल सम्वत् ८२२ मा राजा भूपतिन्द्र मल्लले सिद्ध अग्नी कोट्याहुती होम सुसम्पन्न गरी श्री सिद्धिलक्ष्मी देवीलाई पाँंचतल्ले मन्दिरमा प्रतिस्थापना गरी झण्डा फहराइएको इतिहास छ। त्यही बेलादेखि नै प्रत्येक वर्ष वार्षिकोत्सवको अवसरमा झण्डोतलन गर्ने गर्दै आएको बताइन्छ।
यो पनि पढ्नुहोस् सोह्रखुट्टे पाटीको कथा
करिब ३० मिटर उचाइ भएको यस अनुपम सम्पदाको ने.संं ८२२ मा निर्माण आरम्भ गरिएको थियो । यो मन्दिर जम्मा ६ महिनामा निर्माण गरिएको मानिन्छ भने कतै ७ महिना त कतै १७ महिना पनि लेखिएको पाइन्छ । यस मन्दिरको निर्माणका लागि छालिङ, जितपुर, बागेश्वरी, साँखु, झौखेल, चाँगु, गोकर्ण, पनौती, बुङ्गमति आदि ठाउँका बासिन्दाहरुले पनि सहयोग गरेको उल्लेख गरिएको बताइन्छ । उपत्यकाका राज्यहरुसँग राम्रो सम्बन्ध नरहेको अवस्थामा राजा भुपतिन्द्र मल्लले आफ्नो शक्ति प्रदर्शनको लागि छिटो भन्दा छिटो यस मन्दिरको निर्माण गरि भक्तपुरका सबै जनता तथा छिमेकी राज्यका राजाहरुलाई समेत भोजमा निमन्त्रणा गरिएको थियो भन्ने गरिन्छ । यस भोजमा लगभग २३ हजार जना मानिसहरुको उपस्थिति थियो जुन भक्तपुरका बासिन्दा भन्दा ४ दोब्बर हुन्थ्यो भनिन्छ ।
सन्दर्भ सामाग्री
विभिन्न अनलाइनहरू